ΚΑΙ ΜΕΣ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΑΣΑΛΕΥΤΟ...

Εβδομήντα ένα έτη απο τον θάνατο του Κωστή Παλαμά



Του Πάνου Χατζηγεωργιάδη
Μέλος ένωσης πνευματικών δημιουργών Αγγλίας
Μουσικοσυνθέτης,λογοτέχνης και δημοσιογράφος



"Και μέσ΄ στον τάφο ασάλευτο και μέσ΄ στο ζόφο που με κλεί,
 σαν κάποιο σάλεμα με πάει προς την ανατολή,
 με την ασύγκριτην αυγή που ο Χάρος δεν τη σβύνει.
 Και λάμπει η λυρική ψυχή και μέσ στο μνήμα εκείνη!"

Κωστής Παλαμάς





Μαύρο σκοτάδι όπου κοιτάξει κανείς,σκοτάδι που έπεσε επάνω στην πατρίδα του φωτός,στην γωνιά αυτή του κόσμου με το όνομα Ελλάδα,ένα κομμάτι γής που μοιάζει αβύθιστο καράβι νοητό,γέννημα του πραγματικού ανθρώπου που δια πυρός και σιδήρου ταξιδεύει μέσα στην τρικυμισμένη θάλασσα του χρόνου με σημαία το φώς το υπέρλαμπρον που μετασχηματίζει το κτήνος σε άνθρωπο,σε πλάσμα άχρονο όπου με την πεπερασμένη του ύπαρξη δίνει νόημα στο μέτρημα της αωνιότητας.

Αυτήν την πατρίδα ύμνησε ο μεγάλος εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς που σαν σήμερα περνά στην αιωνιότητα, μέσα στο καταχείμωνο σημειολογικά μα και κυριολεκτικά της γερμανικής κατοχής τον φλεβάρη του 1943,ένας θάνατος που θαρρείς υπήρξε η τελευταία πράξη ετούτης της γενναίας ψυχής που μέσω αυτού έδωσε νόημα και ζωή  στις καταρρακωμένες απο τα του βίου υπάρξεις εκατομμυρίων Ελλήνων του τότε, όπως άλλωστε έκανε όλα τα χρόνια της λογοτεχνικής του παρουσίας στα Ελληνικά γράμματα απο την πρώτη στιγμή όπου είδε το φώς του κόσμου ετούτου.

Υμνωδός της πραγματικής τέχνης και  συνάμα θεοσεβούμενος εργάτης του πνεύματος,εργάτης και αρχιτέκτονας, μιάς πατρίδας και μιάς Ελλάδας φωτοδότρας μέσα στα σκοτάδια των καιρών που έγραψε με αίμα η εποχή του,ο Παλαμάς ήταν το φώς όπου αντιμάχονταν το σκότος,ήταν ο ίδιος μια εποχή ολάκερη που πέρασε απο σαράντα κύμματα αγώνων εθνικών και πνευματικών και μπόρεσε να αγγίξει και πλήρως να συναισθανθεί,μέσα απο την δύσκολη ατραπό που δεν είναι άλλη απο την πραγματική ζωή και τις δυσκολίες της,αυτό το "αρχαίο πνεύμα αθάνατο" που στέκει ως θεματοφύλακας της δέσμης των ιδεών ενός Ελληνισμού απαλλαγμένου απο τον κλειστοφοβικό εθνικισμό πρός άγραν ψήφων,έναν κοσμοπολίτη Ελληνισμό που ταυτόχρονα, αποτελεί δούλο και αφέντη του ανθρώπου του πραγματικού.

Σήμερα,γυρίστε πίσω όλοι σας και δείτε,γυρίστε γύρω σας και οσμιστείτε την μυρωδιά του θανάτου του πνεύματος,την ένδοια την ψυχής και την μεταστροφή της σε κάτι υποχθόνιο και ανάξιο λόγου μέσα σε ένα σώμα ήδη παραδομένο,σε μια σκλάβα ζωή που δεν έχει άλλον προορισμό παρά την ύλη,σε έναν εκφυλισμό άνευ προηγουμένου που επιτελείται βάση σχεδίου συντονισμένου που σκοπό έχει το ξερίζωμα των βάσεων της ανθρωπίνου υπάρξεως που είναι η πίστη και η αγάπη σε θεό και πατρίδα αλλά και στην οικογένεια,δείτε όλοι το πόσο μελετημένα είναι όλα τούτα και το πόσο η ψευδοελευθερία μαζί με την δίδυμη κακάσχημη αδελφή της,την ψευδοδημοκρατία,πιασμένες χέρι χέρι κρατούν την ψευτοχρυσωμένη αλυσίδα που σου προσφέρουν να φορέσεις στον λαιμό σου,ζητώντας σου να αποκυρήξεις την πίστη σου στο παρελθόν προτείνοντας σου μια "νέα εποχή" σκοταδισμού και μεσσαίωνα.

Και σύ όν άβουλο στην βαθύτερη του ουσία προσπαθείς να γαντζωθείς απο κάτι,μα αυτό το κάτι ας γνωρίζεις πως για να ναι σταθερό και να σε κρατήσει οφείλει να μην είναι εκ του κόσμου ετούτου,οφείλει να μην έχει ως βάση οτι νιώθεις με τις πεπερασμένες σου αισθήσεις,οφείλει να είναι αιώνιο όπως και η δική σου πραγματική φύση και τούτα τα αιώνια που όταν δένεται στο άρμα τους η ανθρώπινη ύπαρξη ξεπερνά τα φτωχά σύνορα του τόπου και του χρόνου, ξεπερνά τον ίδιο τον άνθρωπο και μετασχηματίζεται σε φύση θεική ως της πρέπει, προσπαθούν να σου αποκρύψουν.

Έτσι αφήνουν οι "τρανοί" σου το σπίτι του Παλαμά να ρημάξει και να καταπέσει στην περιοχή της πλάκας ένα σπίτι όπου υπήρξε φάρος πνευματικός επί δεκαετίες και κείνο το πρωινό της 27ης φλεβάρη του 1943 έγινε η αφετηρία μιάς σιωπηλής πομπής άοπλων υλικά ανθρώπων, που έψαχναν απεγνωσμένα έναν βράχο να πιαστούν εναντίον των κατακτητών,έτσι βεβηλώνουν όσα αγάλματα και προτομές έχουν απομείνει στο έκτρωμα του δήθεν πολυπολιτισμού της πόλεως των Αθηνών με τις αρχές να κάνουν τα "στραβά μάτια", εμπρός σε τούτο το ανοσιούργημα,τις όποιες αρχές.

"Όταν όλα πηγαίνουν στραβά,το μόνο που δεν φταίει είναι η κακή σου τύχη" γράφω κάπου σημειολογικά απευθυνόμενος σε έναν ολάκερο λαό που χάνεται καθημερινά μέσα στην καθημερινότητα και δεν βλέπει πως ο προορισμός του δεν είναι το να καταστεί επαίτης των λαών αλλά οδηγός τους, σφυρηλατώντας έναν άλλον άνθρωπο,τον άνθρωπο όπως θα έπρεπε να είναι.

Πού είναι σήμερα οι "ποιητάδες" και οι "λογοτέχνες" μας προκειμένου να μιλήσουν σε τούτο τον λαό,που κρύβονται προφασιζόμενοι διάφορα και γιατι δεν καταγγέλουν έστω με το έργο τους, το πνευματικό τέλμα όπου έχουμε περιπέσει αγνοώντας ηθελημένα ή μή τον κοινωνικό τους ρόλο που δεν είναι άλλος απο τον ηγέτη ενός λαού που έχει χαθεί στο σκότος με δική του ευθύνη χωρίς αμφιβολία, διακατεχόμενοι απο μιάν απάθεια πρωτοφανή που καθιστά τους περισσότερους μικρότερους απο όσο πραγματικά θεωρούσα πως είναι,ενδιαφερόμενοι μόνον για τα κλειστά ιερατεία τους στον λαό βραβεύοντας ο ένας τον άλλον,  που βρωμούν σαπίλα και στέκουν καταλερωμένα απο τα περιττώματα της τέχνης χάριν μιάς πολύ περίεργης ελευθεριότητας, μιάς κατάστασης την οποίαν ονομάζω "ελεγχόμενη ασυδοσία",τρέμουν ακόμα και να αναφερθούν στον Παλαμά και είμαι σίγουρος πως αν τύχαινε να περάσει απο τα καταστόλιστα ανούσιων βραβείων γραφεία και σπίτια τους, θα τον έδιωχναν κλοτσιδών,γιατι πρώτοι απο όλους τον φοβούνται,φοβούνται τον εθνεγέρτη λόγο του που ενώνει τις ψυχές, μα και την τεράστια αξία ενός γίγαντα του πνεύματος όπου θα κάνει τους υπόλοιπους να μοιάζουν ανύπαρκτοι όπως πραγματικά είναι και όπως πραγματικά τους αξίζει,μόνον έτσι αναπνέουν οι περισσότεροι δήθεν πνευματικοί άνθρωποι των καιρών μας δυστυχώς,πραγματώνονται αποκτώντας ουσία, μέσω μιάς βρώμικης συνουσίας και συνδιαλλαγής με όσους άλλους βολεύει η σημερινή μας κατάσταση,"η ανυπαρξία ενδεδυμένη την ανικανότητα, στην ηγεσία",πραγματική ντροπή είναι να αισθάνεται κανείς.

  Ο Παλαμάς κυρίες και κύριοι δεν έχει ανάγκη απο μνημόσυνα,μπορείτε να αφήσετε το σπίτι του στην πλάκα να καταπέσει σε ερείπια,προφασιζόμενοι πως δεν το γνωρίζατε,ο Παλαμάς δυστυχώς για εσάς τους αρνητές του, είναι τα γραπτά του που δρούν ως ένας καθρέπτης που επάνω του αποκαλύπτεται το εφιαλτικό και αποκρουστικό στην όψη πρόσωπο μιάς σκλάβας ανισόρροπης υποκριτικής γραίας πόρνης κοινωνίας,κάμετε έναν περίπατο όσοι το βαστάει η ψυχή σας απο το ερειπωμένο του σπίτι και θα κατανοήσετε πλήρως τον βασικό λόγο της σημερινής κρίσης.

  οι καιροί μας δεν απέχουν και πολύ απο το τότε μα οι εχθροί μας σκέφτομαι πως δεν είναι κανείς άλλος απο τον κακό μας εαυτό κι αυτόν οφείλουμε να ξεθεμελιώσουμε πρωτίστως ανεβαίνωντας την ανηφόρα του εξανθρωπισμού,ο τόπος Κωστη Παλαμά στο έχω ξαναπεί κατά την διάρκεια των δικών μας "διαλόγων" δεν γιατρεύεται με γκρέμισμα,μα μονάχα με ξεθεμέλιωμα του μέρους του κακού που ενυπάρχει εντός ημών.


Χάριν μνημοσύνου Εθνικού ποιητού Κωστή Παλαμά

ΦΤΑΣΕ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ....

Λίγα λόγια για την θεατρική παράσταση  "Αναφορά στον Γκρέκο"


Του Πάνου Χατζηγεωργιάδη
Μέλος ένωσης μουσικοσυνθετών Αγγλίας
Λογοτέχνης και Δημοσιογράφος
Τομεάρχης πολιτισμού για το ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ


Όσο περνά ο καιρός συνειδητοποιώ ακόμη περισσότερο το γεγονός πως υπάρχουν πράγματα για τα οποία ο άνθρωπος οφείλει να ντρέπεται μα και άλλα για τα οποία οφείλει να είναι περήφανος,πράγματα που τον κάνουν να ξεχωρίζει απο τα ζώα,που τον κάνουν να ζεί και οχι μόνον να αναπνέει.

  Ανάμεσα σε πολλά  απο αυτά που εξανθρωπίζουν το κτήνος που προσπαθεί ολοένα και με καθημερινό αγώνα να καταστεί άνθρωπος τουλάχιστον σε θεωρητική βάση,είναι και το καλό θέατρο,ένα θέατρο με μηνύματα δυνατά και ερμηνείες πέρα απο τα διαδικαστικά και τις τεχνικές αρτιότητες που ενυπάρχουν πολλές φορές προκειμένου να αποκρύψουν την γύμνια μιάς τέχνης που γίνεται για το θεαθήναι,μιάς θολοκουλτούρας του κακώς εννοούμενου ελιτισμού,ένα θέατρο  που σε κάνει και φεύγεις απο την αίθουσα με ένα αίσθημα πως φεύγεις καλύτερος απο οτι ήρθες,το αίσθημα της διδαχής απο τα πεπραγμένα και της συνειδητοποίησης που καταντά βίωμα πέρα απο την σκηνή μιάς και αυτός είναι ο σκοπός της πραγματικής τέχνης,της τέχνης που εγώ προσωπικά πιστεύω και ακολουθώ τα χνάρια της επάνω στην άμμο του χρόνου και την αποκαλώ τέχνη "εκ του κόσμου,διά τον κόσμον".

Πάντοτε με συνέπαιρνε η ιδέα του πως ένα απλό κομμάτι χαρτί με αραδιασμένες τις λέξεις επάνω του,δημιούργημα της ανθρώπινης διανόησης,μπορεί κατά τον ίδιο μαγικό τρόπο που συντάχθηκε απο κάποιον, να μετασχηματιστεί στην ίδια την ζωή απο κάποιους άλλους που το διάβασαν και το ενστερνίστηκαν τόσο βαθιά που πέρασε κι αυτό  μέσα στην ψυχή τους με μοναδικό μέσο ετούτο το κομμάτι του χαρτιού που γεννιέται εκ της ζωής επιστρέφει και πάλι ζωντανό στους γύρω,έτσι γίνεται πάντοτε όταν η τέχνη αποτελεί το ταξίδι του ανθρώπου και οχι τον προορισμό κι όταν αυτή δεν στέκεται στα ψεύτικα φτιασίδια μιάς κατά τα άλλα γραίας ξεδοντιασμένης πόρνης κοινωνίας.

Πρίν μερικές ημέρες είχα μια τύχη ανέλπιστη και την χαρακτηρίζω ως τέτοια μιάς και η σημερινή μας κατάσταση της αξιακής και πνευματικής κρίσης, δεν μας αφήνει και πολλά περιθώρια ελπίδας για μια χαραμάδα φώς,να παρακολουθήσω ένα σημαντικότατο έργο και μια προσπάθεια ανάτασης συλλογική που φέρει τον τίτλο "Αναφορά στον Γκρέκο",μια παράσταση που πραγματοποιήθηκε στο πνευματικό κέντρο του δήμου Αιγάλεω και αναμένεται να ταξιδέψει σε πολλές πόλεις της επικράτειας με αφετηρία την κρήτη μας, μα και στο εξωτερικό σε πόλεις οι οποίες αποτελούν σημεία - αναφοράς για το κείμενο το ίδιο που έχει ως αφετηρία τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο διάσημο ζωγράφο της αναγέννησης με ελληνικές ρίζες και πιο συγκεκριμένα την κρήτη και "συμπρωταγωνιστή" του τον επίσης κρητικό λογοτέχνη παγκοσμίου φήμης,Νίκο Καζαντζάκη.

Το έργο τούτο το πολυσήμαντο, δεν μένει στην στείρα παράθεση δραματουργικών στοιχείων,αλλά πέρνει τα τεκταινόμενα τα επί σκηνής και τα μεταφέρει στην ουσία που δεν είναι άλλη απο την πραγματική ζωή,παραδειγματίζει χρησιμοποιώντας τους χαρακτήρες ως εργαλεία εξανθρωπισμού και γίνεται βίωμα και εμπειρία ζωής το ίδιο,μέσα απο έναν για ακόμη μια φορά ανεπανάληπτο ερμηνευτικά Τάκη Χρυσικάκο στον ρόλο του Νίκου Καζαντζάκη που μετουσιώνει τον μεγάλο μας λογοτέχνη σε μια γέφυρα πρός τον εξανθρωπισμό,έναν εξανθρωπισμό ο οποίος επιτυγχάνεται μέσω πλήθους ατραπών όπως η πνευματική ανάταση πρός έναν κόσμο των ιδεών και του γραψίματος αλλά και ταυτοχρόνως αυτό το σταθερό πάτημα στην γη με μια ζωή απλοική πέρα απο τον εκλεπτισμό των γραμμάτων.
  Η διατήρηση του μέτρου αναμεταξύ των δύο αυτών γενεσιουργών της ανθρώπινης δημιουργίας στοιχείων και το συνταίριασμα τους σε ένα στιβαρό σύνολο,γίνονται οδηγός για τον σύγχρονο άνθρωπο πρός το πραγματικό εύ ζείν των αρχαίων ήμων προγόνων που περνά μέσα απο την γνώση του εαυτού μας του ίδιου,του εαυτού μας και του κόσμου ολάκερου που ξεκινά και καταλήγει σε αυτόν.

Ο κ. Χρυσικάκος μέσω του Νίκου καζαντζάκη και περιγράφωντας στοιχεία της ζωής του μεγάλου μας λογοτέχνη με έναν τρόπο καθαρά αυθεντικό και αψεγάδιαστο τεχνικά,έρχεται να μετασχηματίσει το πεπερασμένο μιάς ανθρώπινης ύπαρξης όσο μεγάλη και αν στέκει ανάμεσα των άλλων,σε κάτι αιώνιο σε ένα παράδειγμα στάσης ζωής,τα παιδικά χρόνια του Καζαντζάκη,ο σκληρός,πρωτόγονος θα έλεγε κανείς μα την ίδια ώρα δίκαιος χαρακτήρας του πατέρα του,σε συνδιασμό με την γλυκύτητα που αποπνέει απο την περιγραφή η ύπαρξη της μητέρας του,έρχονται να πρωτοδιαμορφώσουν τον χαρακτήρα του νεαρού Νίκου κι όλο αυτό μαζί με τα μικρά γεγονότα της ζωής των πρώτων του χρόνων που στο μυαλο του γίνονται μεγάλα και με τεράστια σημασία,οι μυρωδιές των ανθρώπων και του τόπου,η κούραση στα πρόσωπα τους έπειτα απο τον κάματο της ημέρας,η πρώτη του επαφή με τον θάνατο τον ίδιο μέσω προσφιλών και οικίων προσώπων,η συνάντηση του με την γυναίκα ως σύμβολο συνέχισης της ζώης αλλά και το καθοριστικής σημασίας αντάμωμα του με τον Ζορμπά μαζί με την πληθώρα των ερωτημάτων που γεννούν την αμφισβήτηση του δεδομένου,θα χτίσουν όλο αυτό το οικοδόμημα της προσωπικότητας του, μιάς προσωπικότητας ενός αυθεντικού αναρχικού κοσμοπολίτη και θα τον κάνουν να κατανοήσει την μικρότητα της ύπαρξης του εμπρός στα πραγματικά μεγάλα όπως και  θα τον ταλανίσουν μέχρι τέλους,όλα αυτά θα κατατεθούν ως αναφορά ζωής,επάνω στον τάφο του μεγάλου προγόνου όλων, του Δομήνικου θεοτοκόπουλου ο οποίος παίρνει σημειολογικά την θέση του κόσμου του παρελθόντος σε σχέση με τον άνθρωπο που περνά και χάνεται ερχόμενος  να συγκαταλεγεί κι αυτός με την σειρά του όσο  περνά ο χρόνος μιάς πεπερασμένης ύπαρξης,στους προγόνους μιάς πελώριας αλυσίδας που διασυνδέονται αδιόρατα αναμεταξύ των θέλοντας και μή, με φόντο τον άνθρωπο στο σύνολο του  και την φύση που τον καταδιώκει θα έλεγε κανείς μέσα στο αέναο αυτό παιχνίδι του τέλους και της αρχής,της αρχής και του τέλους.

Αν και το  έργο τούτο έχει ως αφετηρία συγκεκριμένες χωροχρονικές συντεταγμένες,φτάνει να μετουσιώνεται σε κάτι άχρονο,σε ένα μάθημα παναθρώπινο σχετικά με το πως θα όφειλε να ζεί κάποιος με τρόπο ιδανικό,αυτοεξελισόμενος απο κτήνος σε άνθρωπο μέσα στο αιώνιο ψάξιμο του προκειμένου να βρεί την πεπτουσία της ζωής,ταξίδι όπου μοιάζει με την "φιλοσοφική λίθο" των αλχημιστών του μεσσαίωνα,μόνο που ξεπερνά κατά πολύ τα του υλικού κόσμου,στο εκπληκτικά επίσης δοσμένο κείμενο πέρα απο την μετά πολλών επαίνων ερμηνεία αξιολογότατος συμπαραστάτης στέκει η ζωντανή κρητική  μουσική που δονεί την ατμόσφαιρα με την αυθεντικότητα της και με την εξίσου εκπληκτική φωνή της Γεωργίας Νταγάκη,η οποία έρχεται να συνδιαμορφώσει ένα άρτιο σε απόδοση μηνύματος καλλιτεχνικό σύνολο,τόσο γήινο μα και απόκοσμο συνάμα για όσους φοβούνται να ζήσουν πραγματικά.
 Με τούτο το έργο θα έλεγε κανείς πως αποδομείται ο φόβος του θανάτου και εξισώνεται με την ίδια την ζωή ή ίσως καλύτερα μετασχηματίζεται σε ζωή και τανάπαλιν μέσα σε αυτό το αέναο παιχνίδι που απασχόλησε,απασχολεί και θα συνεχίσει να απασχολεί τον άνθρωπο όντας ζυμωμένος με το πεπερασμένο της ίδιας του της φύσης.

Πάντοτε υποστηρίζω την άποψη πως οι ουσιαστικές επαναστάσεις δεν είναι αυτές του αίματος όπου κατά τακτά χρονικά διαστήματα συμβαίνουν εξυπηρετώντας συνήθως τους λίγους έναντι των πολλών που χρησιμοποιούνται ως κομπάρσοι χωρίς κάν να το γνωρίζουν ,παρά οι επαναστάσεις του πνεύματος,έτσι τούτο εδώ το κείμενο της αντίστασης σε οτι συμβαίνει γύρω, μακριά των κλειστοφοβικών εθνικισμών πρός άγραν ψήφων και με πίστη στον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της Ελλάδας μας που γίνεται συγχρόνως και Ελλάδα του κόσμου ολάκερου, καθίσταται μπούσουλας για όλους όσους μπορούν να αντιληφθούν τα υψηλά του νοήματα τα οποία περνώντας μέσα απο τα καλλιτεχνικά φίλτρα των συντελεστών της παράστασης πέφτουν ως βαρύς πέλεκυς ευθύνης προσωπικής για τους γύρω.
  Έργα όπως αυτό, θα έπρεπε να διδάσκονται στα σχολειά μας που δυστυχώς αναλώνουν τον χρόνο τους σε πάρα πολλά επουσιώδη ζητήματα εκτρέποντας τις συνειδήσεις σε άλλες ατραπούς πέραν των πραγματικά οφέλιμων για τον άνθρωπο και πόσο μάλλον για τον σύγχρονο άνθρωπο των μεγαλουπόλεων και τούτο οχι αναίτια.

Το βαθύτερο νόημα δεν είναι άλλο απο την φωνή των προγόνων που απο τους τάφους τους σου φωνάζουν διαμέσου του παραδειγματισμού απο τις ζωές τους μια κατάρα και μια ευχή συνάμα,αυτό το "Φτάσε όπου δεν μπορείς",ζήσε και σταμάτα απλώς να αναπνέεις.

Εύχομαι πραγματικά καλοτάξιδο σε όλες και όλους όσους δημιούργησαν με τα πονήματα τους αυτό το άρτιο έργο - βίωμα που πρέπει να δούν όλοι οι Έλληνες όπου και αν βρίσκονται, σε έναν κόσμο που έχει ανάγκη να ξαναμάθει να ζεί.



Οι συντελεστές του έργου:

-Θεατρική προσαρμογή-σκηνοθεσία Τάκης Χρυσικάκος

-Συνεργάτης-σκηνοθέτης Εμμανουέλα Αλεξίου

-Εικαστικά Ντίνος Πετράτος

-Μουσικές επιλογές Χαίνης Δημήτρης Αποστολάκης, Γεωργία Νταγάκη

-Φωτισμοί Ντίνος Μεταλίδης